Wzorzec rasy

 

Pierwotnie  pies  pasterski,  obecnie  wszechstronnie użytkowy  pies  pracujący  (obrończy,  stróżujący,  tropiący),  jak  również doskonały pies rodzinny.

 

Klasyfikacja FCI:

Grupa 1 - Psy pasterskie i zaganiające.
Sekcja 1 - Psy pasterskie.
Próby pracy wymagane.

 

W  Belgii,  pod  koniec  XIX  wieku,  było  wiele  psów  pasterskich,  które prezentowały  różny  typ  i  krańcowo  różnorodną  sierść.  Aby  do  tego stanu  rzeczy  wprowadzić  trochę  porządku,  entuzjaści  hodowli  psów zaczęli  się  grupować  i  w  celu  ujednolicenia  rasy  zwrócili  się  do  A. Reula,  profesora  Wyższej  Szkoły  Weterynaryjnej  w  Cureghem,  którego można uważać za pioniera i założyciela rasy. Rasa  oficjalnie  powstała  w  latach  1891-1897.  Klub  Owczarka  Belgij-skiego  został  utworzony  29  września  1891  w  Brukseli.  W  tym  samym roku profesor A.Reul zgromadził w Cureghem 117 psów, co umożliwiło spis  i  wybór  najlepszych  egzemplarzy.  Następne  lata  to  skuteczna selekcja, często hodowla w bliskim pokrewieństwie kilku egzemplarzy. 3 kwietnia 1892 roku Klub Owczarka Belgijskiego opracował szczegółowy wzorzec. Zakładał on, że jest to jedna rasa z trzema typami sierści. Jednocześnie mówiono wtedy, że owczarek belgijski jest psem prostych ludzi  i  dlatego  rasa  ta  nie  posiada  odpowiedniej  renomy.  W  rezultacie dopiero  w  1901  pierwsze  owczarki  belgijskie  zostały  zarejestrowane w  Księdze  Rodowodowej  Królewskiego  Towarzystwa  im.  Św  Huberta (L.O.S.H).  W  ciągu  kolejnych  lat  najbardziej  aktywni  entuzjaści  rasy prowadzili  z  wielką  determinacją  działania,  mające  na  celu  unifikację typu  oraz  korektę  wad.  Można  powiedzieć,  że  do  1910  roku  typ  oraz temperament owczarka belgijskiego został ustalony.
Przez cały ten czas sprawa występowania innych jeszcze, różniących się od  akceptowanych  odmian  i  kolorów,  była  przedmiotem  sporów  i  gorących dyskusji. Z drugiej strony kwestie takie, jak morfologia, temperament czy przydatność do pracy, nigdy nie powodowały nieporozumień.

 

WYGLĄD OGÓLNY:
Owczarek belgijski jest psem o wyważonej sylwetce, harmonijnych proporcjach,  łączącym  siłę  i  elegancję,  średnich  wymiarów,  o  suchymi  wyraźnym  umięśnieniu,  kwadratowego  formatu.  Jest  to  pies  wiejski, przyzwyczajony  do  przebywania  na  zewnątrz,  odporny  na  zmienne warunki atmosferyczne, tak częste w belgijskim klimacie. Dzięki harmonii budowy i wysoko noszonej głowie, owczarek belgijski sprawia  wrażenie  elegancji  i  siły,  która  jest  dziedzictwem  najlepszych przedstawicieli  psów  pracujących.  Owczarek  belgijskie  jest  oceniany w naturalnej postawie, bez ustawiania i przytrzymywania. 

WAŻNE PROPORCJE:
Sylwetka owczarka belgijskiego powinna zamykać się w kwadracie.
Klatka piersiowa powinna sięgać łokci.
Długość kufy jest równa lub niewiele większa od połowy długości głowy.

 

ZACHOWANIE - TEMPERAMENT:
Owczarek belgijski jest czujnym i aktywnym psem, tryskającym energią, zawsze  gotowy  do  działania.  Ponieważ  ma  wrodzoną  doskonałą  zdolność   do   strzeżenia   stada,   to   jest   również   doskonałym   stróżem posiadłości. Jest nieustępliwym i zapalonym obrońcą swojego Pana. Pies ten łączy wszystkie cechy, niezbędne u owczarka, stróża, obrońcy i psa policyjnego. Jego żywy temperament, czujność i opanowanie, bez śladu lęku czy agresji, powinny być widoczne w postawie i czujnym, dumnym wyrazie błyszczących oczu. Przy ocenie tej rasy te cechy temperamentu powinny być zawsze brane pod uwagę

 

GŁOWA:
Wysoko  noszona,  nie  przesadnie  długa,  o  prostych  liniach,  dobrze wymodelowana  i  sucha.  Mózgoczaszka  i  kufa  są  jednakowej  długości, dopuszczalna co najwyżej nieznacznie dłuższa kufa, co daje ostatecznie doskonały wyraz.
Mózgoczaszka:
średniej długości, proporcjonalna w stosunku do głowy, czoło  bardziej  płaskie  niż  zaokrąglone.  Bruzda  czołowa  niezbyt dobrze  zaznaczona.  Z  profilu  linia  czoła  jest  równoległa  do hipotetycznej linii będącej przedłużeniem linii grzbietu kufy. Guz potyliczny  słabo  rozwinięty,  łuki  brwiowe  i  jarzmowe  słabo wyrażone.

Przełom czołowo-nosowy (stop)
: umiarkowany
Trzewioczaszka:
Nos:
czarny.
Kufa:
średniej długości i dobrze wymodelowana pod oczami, stopniowo zwężająca  się  w  kierunku  nosa,  sprawia  wrażenie  wydłużonego klina; grzbiet kufy prosty, równoległy z przedłużeniem linii czoła, kufa dobrze rozdzielona, co oznacza, że kiedy jest otwarta, kąciki warg są mocno podciągnięte do tyłu, pysk jest rozdzielony.
Wargi:
cienkie, dobrze przylegające, silnie pigmentowane.
Uzębienie:
silne  białe  zęby,  regularne  i  mocno  osadzone  w  dobrze rozwiniętej  szczęce.  Zgryz  nożycowy.  Zgryz  cęgowy,  który  był preferowany u psów pasterskich, jest tolerowany. Kompletne uzębienie  zgodnie  ze wzorem  zębowym;  brak  dwóch  pierwszych przedtrzonowców (2 x P1) jest dopuszczalny, braku 3-go trzonowca (M3) także nie należy brać pod uwagę.
Policzki:
suche i płaskie, ale umięśnione.
Oczy:
średniej  wielkości,  ani  wypukłe,  ani  głęboko  osadzone,  lekko migdałowatego  kształtu,  skośne  ustawione,  koloru  brązowego, preferowane  ciemne,  powieki  czarne,  wyraz  oczu  bezpośredni, żywy, inteligentny i badawczy.
Uszy:
raczej  małe,  wysoko  osadzone,  wyraźnie  trójkątnego  kształtu, u  podstawy  szerokie,  koniec  ucha  spiczasty,  sztywne,  noszone prosto i pionowo, kiedy pies jest czymś zainteresowany

SZYJA:
Dobrze osadzona, dość długa, raczej wysoko noszona, dobrze umięśniona,  stopniowo  rozszerzająca  się  w  kierunku  łopatek,  bez  podgardla,lekko łukowato wygięta.

 

TUŁÓW:
Silny i mocny, ale niezbyt ciężki, długość od stawu barkowego do guzasiedzeniowego jest w przybliżeniu równa wysokości w kłębie
Linia górna:
linia grzbietu i lędźwi prosta.
Kłąb:
zaznaczony
Grzbiet:
prosty, krótki i dobrze umięśniony
Lędźwie:
mocne, krótkie, ale wystarczająco szerokie, dobrze umięśnione
Zad:
dobrze  umięśniony,  tylko  bardzo  nieznacznie  opadający,  wystarczająco szeroki, ale nie nadmiernie.
Klatka piersiowa:
niezbyt szeroka, lecz głęboka, żebra zaokrąglone w ich górnej części, przy oglądaniu od przodu przedpiersie nie jest ani przesadnie szerokie ani wąskie.
Linia dolna:
rozpoczyna się od klatki piersiowej i wznosi się łagodnie w harmonijnej  krzywej  w  kierunku  brzucha,  nie  jest  ani  opadająca ani  podkasana,  ale  nieznacznie  wznosi  się  i  jest  umiarkowanie rozwinięta. 

 

OGON:
Dobrze  osadzony,  mocny  u  nasady,  średniej  długości,  sięgający  co  najmniej  do  stawu  skokowego,  ale  preferowany  dłuższy.  W  spoczynku opuszczony  z  lekką  fajką  na  wysokości  stawu  skokowego.  W  ruchu bardziej uniesiony, chociaż nie może przekraczać linii grzbietu, zagięty koniec jest wyraźnie widoczny, ale nie może być zakręcony ani zdeformowany.

 

KOŃCZYNY:
Kończyny przednie:
Kościec mocny, ale nie ciężki, umięśnienie mocne i suche. Oglądane ze wszystkich stron proste, oglądane z przodu idealnie równoległe.
Łopatki:
długie i skośnie ustawione, dobrze umięśnione, razem z kością ramienia tworzą kąt, którego wartość wynosi 110-115 stopni.
Ramiona:
długie, wystarczająco skośnie ustawione.
Łokcie:
mocne, ani zbyt odstawione na zewnątrz, ani podstawione pod tułowiem
Podramiona:
długie i proste.
Nadgarstki:
bardzo mocne i suche.
Śródręcza:
mocne i krótkie, możliwie prostopadłe do ziemi, tylko lekko nachylone do przodu.
Łapy:
okrągłe, kocie, palce wysklepione i zwarte, opuszki grube i elastyczne, pazury ciemne i mocne.
Kończyny tylne:
Silne, ale nie ciężkie, oglądane z boku ustawione pionowo do podłoża, oglądane z tyłu - idealnie równoległe.
Uda:
średniej długości, szerokie i silnie umięśnione.
Stawy  kolanowe:  
w  linii  pionowej  poprowadzonej  od  miednicy  do podłoża, staw kolanowy normalnie kątowany.
Podudzia:
średniej długości, szerokie i dobrze umięśnione.
Stawy skokowe:
nisko osadzone, mocne i umięśnione, średnio kątowane.
Śródstopia:
mocne i krótkie, wilcze pazury niepożądane.
Łapy:
mogą być lekko owalne, palce wysklepione, opuszki grube i elastyczne, pazury ciemne i mocne.

 

CHODY:
Żywe  i  swobodne  w  każdym  tempie.  Choć  owczarek  belgijski  jest dobrym  galopenem,  to  naturalnym  ruchem  jest  dla  niego  stęp, a  zwłaszcza  kłus.  W  czasie  ruchu  kończyny  są  równoległe.  Przy  dużej prędkości łapy zbliżają się do linii środkowej ciała, przy kłusie wykrok ma  średni  zasięg,  ruch  jest  równy  i  swobodny  z  dobrym  napędem  tylnych kończyn. Górna linia pozostaje prosta i mocna, przednie kończynynie mogą być unoszone zbyt wysoko. Kiedy patrzy się na owczarka  belgijskiego w ruchu, wydaje się, że jest on nie do zmęczenia. Szybki, żywy i zwinny, zdolny jest do nagłych zmian kierunku przy pełnej  szybkości. Z   powodu   swojego   żywego   temperamentu   i   chęci   pilnowania i strzeżenia, ma wyraźną tendencję do poruszania się po okręgu.

 

OKRYWA WŁOSOWA:
Skóra:
elastyczna,  napięta  na  całym  ciele,  powieki  i  wargi  dobrze  pigmentowane.
Sierść i jej odmiany:
To właśnie sierść, jej długość, struktura, wygląd i kolor jest u owczarków belgijskich  głównym  kryterium  podziału  na  poszczególne  odmiany:
groenendael,  tervueren,  malinois  i  laekenois.  Te  cztery  odmiany  są sędziowane  oddzielnie  i  każda  z  nich  może  uzyskać  CACIB,  CAC  oraz rezerwowe tytuły.
Sierść:
w  każdej  odmianie  musi  być  gęsta,  zwarta,  o  dobrej  strukturze, tworząca  wraz  z  wełnistym  podszerstkiem  doskonałą  warstwę ochronną.

 

A. Odmiana długowłosa:
Włos krótki na głowie, zewnętrznej stronie uszu i na dolnych częściach kończyn,  z  wyjątkiem  tylnej  strony  kończyn  przednich,  porośniętej  od łokcia  do  nadgarstka  długim  włosem,  tworzącym  frędzle.  Na  pozostałych częściach ciała włos długi i prosty, dłuższy i bardziej obfity na szyi i przedpiersiu gdzie tworzy kryzę i żabot. Wewnętrzna strona uszu jest chroniona  stojącym  włosem.  Od  nasady  ucha  włos  jest  nastroszony i  nadaje  kształt  głowie.  Pośladki  obrośnięte  bardzo  gęstym  włosem, tworzącym portki. Na ogonie włos długi i obfity, tworzy kitę. Odmiany o długim włosie to groenendael i tervueren.

B. Odmiana krótkowłosa:
Włos  bardzo  krótki  na  głowie,  zewnętrznej  stronie  uszu  i  w  dolnych częściach  kończyn.  Sierść  krótka  na  pozostałych  częściach  ciała, bardziej obfita na ogonie i wokół szyi, gdzie tworzy kryzę, począwszy od nasady uszu rozciągając się na podgardle. Ponadto na zadzie z tyłu włos jest  gęsty  i  dłuższy.  Ogon  jest  mocno  owłosiony,  ale  sierść  nie  tworzy kity. Odmiana o krótkiej sierść to malinois.

 

C. Odmiana szorstkowłosa:
To,  co  przede  wszystkim  charakteryzuje  szorstką  sierść,  to  szorstkość i suchość włosa, który jest także zmierzwiony. Na wszystkich częściach ciała długość sierści w przybliżeniu wynosi 6 cm, krótsza jest jedynie na grzbiecie kufy, czole i na kończynach. Brwi, wąsy i broda nie powinny być  na  tyle  obfite,  aby  maskować  kształt  głowy,  niemniej  są  one niezbędne. Na ogonie nie powinno być pióra. Odmiana o szorstkiej sierść to laekenois.

Umaszczenie:
Maska:
U tervuerena i malinois musi być bardzo wyraźna i obejmować dolne i górne wargi, kąciki warg i powieki jedną czarną strefą. Określa ją dokładnie 6 punktów pigmentacyjnych i są to:
- oba uszy
- powieki
- dwie wargi: górna i dolna
Wszystkie wymienione punkty muszą być czarne.

Czarny  nalot  (charbonne):
U  tervuerena  i  malinois  czarny  nalot wyraźny, czarne końce włosów tworzą narzutkę na maści podstawowej. Przyczernienie jest rozmieszczone równomiernie, nie może występować w  postaci  plam  ani  pręg.  U  laekenois  ten  czarny  nalot  jest  mniej wyraźny.
Groenendael:
Maść jednolicie czarna.
Tervueren:
Zawsze  z  maską,  płowy  z  czarnym  nalotem  lub  szary z czarnym nalotem, ale płowy jest preferowany. Kolor płowy musi być intensywny, a nie jasny ani wyblakły. Wszystkie psy o maści innej, niż płowa  z  czarnym  nalotem,  albo  nie  dość  intensywnej,  nie  mogą  być uważane za osobniki wybitne.
Malinois:
Płowy z czarną maską i czarnym nalotem.
Laekenois:
Płowy  ze  śladowym  czarnym  nalotem,  wyraźniejszym  na kufie i ogonie.
U  wszystkich  odmian  tolerowane  małe  białe  znaczenia  na  palcach i przedpiersiu.

 

WZROST:
Wysokość w kłębie:
Idealna wysokość w kłębie to przeciętnie:
62 cm dla psów
58 cm dla suk
Tolerancja 2 cm w dół i 4 cm w górę.
Waga:
psy około 25-30 kg
suki około 20-25 kg
Przykładowe średnie wymiary owczarka belgijskiego samca o wysokości w kłębie 62 cm:
długość ciała:
62 cm
długość głowy:
25 cm
długość kufy:
12,5 - 13 cm

 

WADY:
Wszystkie  odstępstwa  od  tego,  co  podano  powyżej,  powinny  być  traktowane jako wady, powodujące odpowiednie obniżenie oceny.
Wrażenie  ogólne:  
Ociężałość,  brak  elegancji,  budowa  lekka  lub  wiotka, prostokątny format.
Głowa:
Ciężka, zbyt mocna, nierównoległe linie, niedostatecznie mode lowana albo nie dość sucha, czoło zbyt okrągłe, stop albo zbyt wyraźny, albo słabo zaznaczony, kufa zbyt krótka albo spiczasta, wypukły grzbiet nosa, łuki brwiowe lub łuki jarzmowe zbyt mocno zaznaczone.

Nos, wargi i powieki:
Ślady depigmentacji.
Zęby:
Nierówno rozmieszczone siekacze. Duże wady:
- brak 1 siekacza
- brak 1 przedtrzonowca P2
- brak 1 przedtrzonowca P3
Oczy:
Jasne, okrągłe.
Uszy:  Duże,  za  długie,  zbyt  szerokie  u  nasady,  nisko  osadzone,  ustawione zbieżnie lub rozbieżnie.
Szyja:
Wiotka, krótka i głęboko osadzona.
Tułów:
Za długi, klatka piersiowa zbyt szeroka (beczkowata).
Kłąb:
Słabo zaznaczony.
Górna linia:
Grzbiet i/ lub lędźwie długie, karpiowata lub łękowata.
Zad:
Zbyt opadający, przebudowany.
Dolna linia:
Opuszczona lub podkasana.
Ogon:
Zbyt nisko osadzony, noszony za wysoko, tworzący koło lub skręcony w jedną ze stron.
Kończyny:
Kościec zbyt lekki lub zbyt ciężki, zła postawa z profilu (np.miękkie  śródręcze  lub  słabe  nadgarstki),  z  przodu  łapy  zbieżne  lub iksowate,  luźne  łokcie,  z  tyłu  kończyny  zbieżne,  rozbieżne  albo beczkowate, strome lub za głębokie kątowanie.
Łapy:
Płaskie.
Chody:
Chód  związany,  zbyt  krótki  wykrok,  mało  przestrzenny,  luźny grzbiet w ruchu, wysoka akcja przodu.
Sierść:
U wszystkim odmian wadą jest brak podszerstka.
Groenendael  i  tervueren:  
Wełnista,  falista  lub  kędzierzawa,  sierść niedostatecznie długa.
Malinois:
Włos  półdługi  w  miejscach,  gdzie  powinien  być  krótki, gładka, dłuższy włos rozsiany w krótkiej sierści, sierść pofalowana.
Laekenois:
Włos zbyt długi, jedwabisty, falowany, kędzierzawy lub krótki, delikatny włos rozsiany w pękach szorstkiej sierści, włos zbyt długi wokół oczu i na brodzie, ogon w postaci „wiechy”.
Umaszczenie:
U  wszystkich  czterech  odmian  białe  znaczenia  na  piersi tworzące krawat, białe znaczenia na łapach powyżej palców.
Groenendael:
Rudy nalot na sierści, szare portki.
Tervueren:
Szare.
Tervueren   i   malinois:   
Pręgowane,   niedostatecznie   ciepły   kolor, niedostatek  lub  nadmiar  czarnego  nalotu  lub  narzutka  rozłożona w postaci plam, niedostateczna maska.

Tervueren,  malinois  i  lakenois:  
Zbyt  jasny  płowy;  podstawowa  barwa bardzo jasna jest uważana za poważną wadę.
Charakter:
Niedostatecznie pewny lub zbyt nerwowy.

 

WADY DYSKWALIFIKUJĄCE:
Charakter:
Agresywny lub bojaźliwy.
Wygląd ogólny:
Brak prawidłowego typu.
Uzębienie:
Przodozgryz nawet z zachowaniem kontaktu, tyłozgryz, zgryz naprzemienny.
Braki:
jednego kła (1xC1)
łamacza górnego (1 x P4) i dolnego trzonowca (1x M1)
trzonowców (1x M1 lub 1 x M2 razem z M3)
przedtrzonowca 3 (1 x P3) plus jeszcze jednego zęba
brak w sumie trzech lub więcej zębów (z wyjątkiem P1)
Nos, wargi, powieki:
Silna depigmentacja.
Uszy:
Wiszące lub sztucznie postawione.
Ogon:
Całkowity brak lub skrócony od urodzenia, albo na skutek kopiowania. Noszony zbyt wysoko i zakręcony w kółko.
Sierść:
Brak podszerstka.
Umaszczenie:
Wszystkie   kolory,   które   nie   zostały   opisane   przy poszczególnych odmianach, zbyt duże białe znaczenia na przedpiersiu, zwłaszcza,  jeśli  wchodzą  na  szyję  i  na  kark,  białe  znaczenia  na  łapach obejmujące więcej niż połowę śródręcza lub śródstopia, tworzące skarpetki, brak maski, kolor kufy jaśniejszy niż reszta umaszczenia u tervuerena i malinois.
Wzrost:
Poza ustalonym limitem.

 

UWAGA:
Samce  muszą  mieć  dwa,  prawidłowo  wykształcone  jądra,  całkowicie umieszczone w worku mosznowym.

Kojarzenia pomiędzy odmianami:
Kojarzenia pomiędzy odmianami są zabronione; jedynie w wyjątkowych przypadkach może na to pozwolić krajowa organizacja kynologiczna.